بشر از دیرباز از شمع و نور آن در شرایط مختلف استفاده کرده است. نور کم و گرم آن آرامشی خاص به افراد میدهد. شمع ها برای عکاسی منبع نوری مناسبی به شمار میروند. استفاده از آنها در هنگام عکاسی به معنی خلق یک اثر شگرف و بینظیر است. دمای نور شمع با فلش، روشنایی روز و لامپهای معمولی تفاوت دارد، از اینرو استفاده از آن در عکس گاهی اوقات میتواند مشکل ساز باشد. در این شماره به ارایه نکاتی برای عکاسی با نور شمع میپردازیم.
به چندین روش میتوان از شمع ها در عکاسی استفاده کرد: یکی به عنوان یک منبع نور، بدون اینکه تصویری از آن در عکس نهایی دیده شود. روش دیگر به عنوان منبع نور و یک عضو همراه با سوژه اصلی است که این امر باعث رمانتیک شدن هرچه بیشتر عکس میشود. در گرفتن چنین عکس هایی به شدت و میزان نور باید توجه ویژه داشت. همراهی شمع با سوژه میتواند به اندازهای تاثیرگذار باشد که توجه بیننده را ابتدا به خود شمع و سپس به سوژه اصلی جلب کند. از این رو سوژه اصلی را باید در مهمترین نقطه لوکیشن قرار داد و شمعها به گونهای چیده شوند که توجه بیننده را از سوژه اصلی منحرف نکنند. یکی دیگر از روش ها، عکاسی از خود شمع است یعنی آن را به عنوان یک سوژه اصلی به شمار آورد. در صورتی که قرار باشد شمع در تصویر منعکس شود چه به صورت همراه و چه به صورت تک، باید به این نکته توجه داشت که شمع ها سالم و زیبا باشند، کوچکترین جزئیات در عکس به ویژه عکسهای پرتره تاثیرگذار است.
بیشتر مواقع پیشنهاد میشود که در هنگام عکاسی از فلاش دوربین استفاده کنید اما اینبار شرایط فرق میکند و توصیه میشود که حتما فلاش را خاموش کنید. البته باید گفت شرایطی نیز وجود دارد که میتوان از فلاش دوربین برای عکاسی با نور شمع نیز استفاده کرد.
عکاسی با نور شمع به معنای داشتن کمترین میزان نور است. بنابراین استفاده از شاتر با سرعت آهستهتر توصیه میشود. هرچه میزان سرعت شاتر آرامتر باشد، لرزش وارد آمده به دوربین هنگام عکاسی بیشتر میشود بنابراین سه پایه فراموش نشود.
بزرگترین مشکل عکاسی با نور شمع، فقدان نور در محیط است که این مسئله را میتوان با به کار بردن شمعهای بیشتر حل کرد. هرچه تعداد شمعها بیشتر باشد ( فراموش نکنید که برخی از آنها میتوانند تنها جهت تامین نور محیط استفاده شوند) کمبود نور محیط بهتر جبران میشود، در نتیجه کیفیت عکس بالاتر میرود.
استفاده از یک یا چند شمع که در یک نقطه جمع شدهاند باعث ایجاد سایهای تند و شدید در عکس میشود. با پراکنده کردن درست شمعها در مکان های مختلف، این مشکل نیز حل میشود. البته این پراکندگی نباید به حدی باشد که از تاثیر نور شمع در عکس بکاهد و آن را تیرهتر کند.
استفاده از یک منعکسکننده طبیعی مانند رومیزی سفید (یا هر شیء دیگر) که عمل بازتاب نور را انجام میدهد میتواند کیفیت عکس را بالا ببرد و جبرانکننده نور کم محیط باشد.
اگر با دوربین های حرفهای (DSLR) عکاسی میکنید و امکان استفاده از لنزهای مختلف را دارید، سعی کنید سریعترین لنز را انتخاب کنید. لنز سریع به شما امکان میدهد تا دیافراگم بزرگتری داشته باشید و در نتیجه نور کمتری به دوربین شما تابیده شود. برخی ممکن است از لنزهای ۵۰ میلیمتری با دیافراگم f/۱.۸یا f/۱.۴استفاده کنند. این نکته را به خاطر بسپارید که هرچه میزان دیافراگم بزرگتر باشد، عمق میدان کوچکتر میشود و در نتیجه باید فوکوس بیشتری روی سوژه شکل گیرد.
در عکاسی با نور شمع هرچه فضا و به ویژه پیشزمینه ساده و بیآلایشتر باشد تاثیر بهتر و بیشتری روی عکس ایجاد میشود و کیفیت آن بالاتر میرود. ممکن است قرار دادن یک میز غذاخوری یا وسایلی از این نوع در رمانیتک کردن فضا تاثیرگذار باشد اما باید به این نکته توجه داشت که محیط بیش از اندازه شلوغ نشود.
بهترین راه برای اینکه نور کمتری به دوربین شما تابیده شود انتخاب شاتر با سرعت پایین است. این نکته را به خاطر بسپارید که وقتی سرعت شاتر پایین بیاید شانس بیشتری برای داشتن یک عکس زیبا و باکیفیت خواهید داشت. در این حالت شعله و نور شمع زیباتر به تصویر کشیده میشود. اگر تمایل دارید که شعله شمع و سوژه کاملا ثابت و بدون حرکت جلوه کند، بهتر است سرعت شاتر را یک پانزدهم ثانیه ۱/۱۵ انتخاب کنید. در این حالت باید از سوژه بخواهید که هنگام گرفتن عکس بیش از مواقع معمولی ثابت و بیحرکت باقی بماند.
یکی دیگر از راههای جبران نور کم محیط، افزایش دادن محیط ایزو است. به این نکته نیز توجه داشته باشید که با افزایش محیط ایزو احتمال به وجود آمدن نویز در عکس نیز بالا میرود.
اگر شمع ها در خود عکس باشند به دلیل وجود نور کم در محیط، عکس به طور معمول تیره یا به اصطلاح “آندراکسپوز” میشود. در چنین مواقعی شمع ها به صورت یک نقطه نورانی در عکس ظاهر میشوند. برای اینکه عکس روشنتر شود باید نور بیشتری در محیط ایجاد کرد که این امر میتواند به چندین روش صورت گیرد. برای مثال، میتوانید چند شمع دورتر از سوژه روشن کنید یا از لامپهای کمنور و زردرنگ یا لامپ هایی که حباب آنها با پارچههای قرمز یا نارنجی رنگ پوشانده شده استفاده کنید ( نور جبرانکننده نیز باید گرم باشد).
هنگام عکاسی با نور شمع، کار کردن با تراز سفیدی میتواند تجربه خوبی باشد. شمع، نور گرمی‌را از خود ساطع میکند. این نور باعث به وجود آمدن یک فضای خاص و ناب در تصویر میشود. گرم بودن نور شمع باعث گرم شدن رنگهای به کار رفته در سوژه یا اطراف آن میشود. همانطور که در شمارههای گذشته بیان شد ویژگی تراز سفیدی برای مواقعی استفاده میشود که رنگهای محیط بیش از اندازه سرد یا گرم شده باشند که در چنین شرایطی تراز سفیدی، رنگها را به صورت معتدل درمیآورد. از اینرو اگر تراز سفیدی را روی مود اتوماتیک (auto) قرار دهید، ممکن است دوربین، بیش از حد از شدت گرمای رنگها بکاهد و آنچه را که مورد نظر شما بوده به وجود نیاورد. سعی کنید از محیطهای مختلف آن استفاده کنید تا شدت گرمای رنگها را به خوبی متوجه شوید. محیطهایی مثل “داخل”(indoor) یا “تنگستن” (tungsten) میتوانند محیطهای مناسبی باشند. در صورتی که عکس های خود را به صورت خام میگیرید، یعنی از هیچ افکتی در هنگام عکاسی استفاده نمیکنید، باید بگوییم که پس از گرفتن عکس نیز این امکان را دارید که افکتهای تراز سفیدی را روی عکس خود اعمال کنید.
در ابتدای مقاله گفته شد که هنگام عکاسی با نور شمع، برای به وجود آوردن یک محیط با نور گرم، به جز برخی موارد خاص، فلاش دوربین باید خاموش باشد. زمانی میتوان فلاش دوربین را روشن کرد که امکان استفاده از ورق های ژل به رنگ قرمز، نارنجی یا هر رنگ گرم دیگر در مقابل فلاش دوربین وجود داشته باشد. ورقهای ژل، ورقهای باریکی هستند که در رنگهای مختلف وجود دارند و در هنگام عکاسی مقابل فلش دوربین قرار میگیرند. این ترفند باعث کم شدن شدت نور فلش و گرم شدن آن میشود.